Taş Tozu Karışımı Nasıl Hazırlanır?

Taş tozu; kalıpta dekor objeler, kokulu taşlar, heykelcikler, tabak ve tepsiler üretmek için kullanılan, su ile tepkimeye girerek sertleşen bir malzemedir. Doğru oran ve kıvamla hazırlandığında hem pürüzsüz hem de dayanıklı sonuç verir.

1) Gerekli Malzemeler

• Taş tozu (alçı/gypsum bazlı)
• Temiz su (oda sıcaklığı)
• Hassas terazi veya ölçü kabı
• Karıştırma kabı ve spatula
• Silikon kalıp
• İsteğe bağlı: toz pigment/mika, kalıp ayırıcı sprey, ince fırça

2) Temel Oran (Toz : Su)

Standart başlangıç oranı 3 : 1 (ağırlıkça) olarak uygulanır. Yani 300 g taş tozuna 100 g su eklenir. İnce detaylı kalıplarda akışkanlığı artırmak için su oranı 3 : 1,1 seviyesine (300 g toza 110 g su) çıkarılabilir. Çok sulu karışım mukavemeti düşürür.

3) Karışımın Hazırlanışı

1. Karıştırma kabına önce suyu koyun.
2. Taş tozunu suyun üzerine yağmurlar gibi serpin; bir anda dökmeyin.
3. 1–2 dakika bekleyerek tozun suyu emmesini sağlayın.
4. Spatula ile yavaşça karıştırın. Amaç havayı içeri hapsetmeden homojen kıvam elde etmektir.

Kıvam testi: Spatuladan akarken kalın krema gibi akmalı, iz bırakıp 2–3 saniyede kapanmalıdır.

4) Renklendirme

Toz pigment veya mika pigmenti toplam karışımın %2–3’ünü geçmeyecek şekilde tozun içine önceden karıştırın. Sivı/akrilik boyalar su oranını değiştirir; kullanacaksanız suyu buna göre azaltın.

5) Kalıp Hazırlığı

• Kalıp temiz ve kuru olmalıdır.
• Yapışmayı önlemek ve yüzeyi parlak almak için kalıp ayırıcı sprey çok ince bir film halinde uygulanabilir.
• Derin detaylı kalıplarda dökümden önce kalıp yüzeyine ince bir “şerbet” katı (su:toz ≈ 1:1,5) fırça ile sürmek detay alımını artırır.

6) Döküm ve Kabarcık Önleme

1. Karışımı tek noktadan yavaşça dökün.
2. Kalıbı hafifçe titreştirin veya masaya yumuşakça vurun; kabarcıklar yüzeye çıkar.
3. Yüzeyde kalan kabarcıkları ince iğne veya kürdan ile patlatın.

7) Kuruma ve Kalıptan Çıkarma

• İlk sertleşme kalınlığa göre 20–40 dakika arasında olur. Tam dayanım için 24–48 saat bekletin.
• Erken çıkarmak kırılma veya yüzey yırtılmasına yol açabilir.
• Doğrudan güneş veya yüksek ısı, çatlamayı artırır; oda sıcaklığında kurutun.

8) Yüzey Bitirme ve Koruma

• Keskin çapakları ince zımpara ile alın.
• İsteğe bağlı olarak şeffaf vernik, akrilik vernik veya epoksi kaplama ile suya dayanım ve parlaklık artırılabilir.

9) Ölçü Örnekleri (3:1 Oranına Göre)

• Küçük obje/figür (1–2 kalıp): 300 g toz + 100 g su
• Orta boy coaster (Ø10 cm, 1 adet): 350–400 g toz + 120–130 g su
• Küçük tabak/tepsi (20×12 cm): 600 g toz + 200 g su

Kalınlık, kalıp hacmi ve ilave taş-parça kullanımına göre miktarlar değişebilir; ilk dökümde küçük denemeyle ölçüyü netleştirin.

10) Sık Yapılan Hatalar ve Çözümler

• Yapışma: Kalıp ayırıcı kullanılmaması, kalıbın çizilmesi veya erken demontaj. Çözüm: İnce sprey, çiziksiz kalıp, yeterli kuruma.
• Çatlama: Çok su, hızlı kurutma veya sıcak hava. Çözüm: Oranı düzeltin; oda sıcaklığında kurutun.
• Kabarcık: Hızlı karıştırma ve hızlı döküm. Çözüm: Yavaş karıştır, kalıbı titreştir.
• Mat/lekeli yüzey: Tozlu kalıp, spreyin yoğun uygulanması. Çözüm: Temiz kalıp; çok ince sprey tabakası.

11) Güvenlik ve Saklama

• Kuru tozla çalışırken maske kullanın, tozu solumayın.
• Taş tozunu nemden uzak, kapalı poşet/kap içinde saklayın.
• Kalıpları güneş ve ısıdan koruyun; düz zeminde muhafaza edin.

Taş tozu, kalıp ayırıcı sprey, pigment ve silikon kalıp çeşitlerinin tamamına SiriusHobi.com arama bölümünden ulaşabilirsiniz.